Waterschap VECHTSTROMEN

door Jan Wever

Op de eerste avond van het nieuwe seizoen 2015-2016 van Stad en Ambt sprak de heer Henk Lansink over het waterschap en vooral over de DOORBRAAK.
De taak van een Waterschap is waterbeheer, wat inhoudt waterkwaliteit ofwel zuivering van afvalwater, waterkwantiteit zowel grondwaterpeil, waterafvoer als ook voldoende watervoorraad en waterveiligheid in geval van plotse grote neerslag.
Het werkgebied bevindt zich in 3 provincies: Overijssel, Drenthe en Gelderland.
Er zijn vele belanghebbenden: burgers, landbouwers, bedrijven, natuurorganisaties, die allen vertegenwoordigd zijn in het waterschapsbestuur: 20 leden gekozen, 7 worden benoemd.
Er zijn 3 hoofdstromen: Regge, Dinkel en Vecht, 3700 km waterlopen, 1300 stuwen, 200 gemalen. Dit alles moet goed functioneren, dus onderhoud, vervanging en modernisering van de waterwegen is vereist. Op verwachte veranderingen in het klimaat, met fellere heftigere neerslag en langere perioden van droogte, bereidt men zich voor door voldoende wateropslag als ook waterafvoer. Eén aspect is : vermindering van regenwaterafvoer, door dit water direct in de grond te laten inzijgen (door bijvoorbeeld het afkoppelen van water uit regenpijpen). Een ander aspect is regulering van het grondwaterpeil voor landbouwers, als ook het tegengaan van verdroging in de natuur. Er zijn nu plannen voor de Springendalsebeek.
Behoud van waterkwaliteit vereist kennis van de verontreiniging van het afvalwater en van de technieken om dit water mechanisch, chemisch en ecologisch zo verantwoord mogelijk te behandelen. Alles kan er niet uitgehaald worden, zoals bleek bij de discussies.
Bepaalde stoffen, zoals hormonen, veroorzaken waarschijnlijk bij vissen nu meer tweeslachtigheid dan vroeger in de natuur voorkwam. Ook zware metalen zijn nog niet terug winbaar.
De theoretische hoeveelheid energie in het afval wil men binnenkort met een speciale installatie op de waterzuivering in Hengelo meer en beter benutten. Dit aspect van waterzuivering is een zeer dynamisch gebeuren door de vele nieuwe technische en biologische vindingen in het wetenschappelijke onderwijs en onderzoek.
Met hartstocht sprak de heer Henk Lansink over het grote project: de Doorbraak. De naam is ontleend aan het doorbreken van de natuurlijke waterscheiding tussen Loolee en Regge, die bij het Maatveld ligt. Over 13 km met een breedte van wisselend 60-150 m. en een verval van ruim 2 meter is een nieuwe waterafvoer gecreëerd, waarbij passages nodig waren bij de spoorlijn Almelo-Hengelo, de rijksweg A35 en het kanaal zijtak Almelo van het Twente kanaal. Dit betekende intensief overleg met N.S., Provincie en Rijkswaterstaat. Ook vond uitgebreid overleg plaats met vele landbouwers, voor wie grond hun broodwinning is en de ligging van hun gronden de economische bedrijfsvoering bepaalt. Natuurlijk hadden ook Provincie, Gemeenten en natuurorganisaties hun belangen, evenals aanwonende burgers.
De ontwikkeling in de gespreksvoering werd aangehaald: aanvankelijk startte men met verschillende verhalen met diverse wisselende uitgangspunten, afhankelijk van de gesprekspartners. Al snel werd deze foute communicatie hersteld en ging men over naar een duidelijk consistent verhaal met één kernuitgangspunt voor iedereen. Het respecteren van de belangen van anderen met hun tegenargumentatie ging van een regenten aanpak naar keukentafelgesprekken. Dit laatste heeft zijn vruchten afgeworpen, waardoor zeer velen van anti toch enthousiast zijn geworden. Helaas kan bij zo’n groot en uitgebreid project niet iedereen tevreden gesteld worden, maar de tevredenheidsscore is wel zeer hoog geworden.
De burgers beginnen nu de Doorbraak te ontdekken en te waarderen op de fiets en te voet.
De fietspaden zijn smal, maar vallen onder aanleg en beheer van de Gemeenten en niet onder het Waterschap. Vogelaars zijn blij met wat zij nu allemaal zien vliegen, evenals de biologen die vele oude pioniersplantjes ontdekken en de natuurlijke ontwikkeling van dit gebied kunnen volgen. Oude zaden zijn na afgravingen uit de bloot gekomen grond tot ontwikkeling gekomen, evenals vele overgewaaide zaden. De begroeiing gedijt zo goed in deze grond , dat grazen, maaien en kaponderhoud al hard nodig is, terwijl het water nog niet eens stroomt. Vanaf 1990 heeft men gepraat over de mogelijke realisatie van dit project. De extreem hoge waterstand in 1998 heeft de doorslag gegeven om het project definitief ter hand te nemen. Vanaf 2016 zal men de Doorbraak stapsgewijs laten vollopen en laten stromen.

De getoonde opnamen van het gerealiseerde werk met behulp van een drone gaven een geweldig mooi zicht op dit project. Op internet kunt u veel informatie hierover vinden onder www.vechtstromen.nl , evenals in de lokale pers.

Een boeiende avond over een hedendaags onderwerp, wat alle aanwezigen enthousiast maakte, vooral door de gedachte, dat we dankzij deze Doorbraak in Almelo veel betere kans hebben om droge voeten te kunnen houden.